Αρχική σελίδα » Πρόοδος » Προπαρασκευαστικές δράσεις

Προπαρασκευαστικές δράσεις

Δράση A1: Γεωμορφολογία και διαδικασίες υποβάθμισης

Κύρια αποτελέσματα:

Tα τελικά στοιχεία για τον προσδιορισμό της γεωμορφολογικής χαρτογράφησης και περιγραφής του οικοτόπου είναι: Το είδος και το ύψος των αμμοθινών, το βάθος του υποστρώματος της άμμου, το μητρικό πέτρωμα, το είδος και η ένταση των διεργασιών διαμόρφωσης του εδάφους. Βάσει αυτών των κριτηρίων χαρτογραφήθηκαν 36 τομές σε όλες τις περιοχές μελέτης. Σε όλες τις τομές που πραγματοποιήθηκαν με γεωφυσικές μεθόδους, το βάθος άμμου ήταν μεταβλητό και η παρουσία των Κέδρων (Juniperus spp.)δεν συσχετιζόταν με τον υδροφόρο ορίζοντα γλυκού νερού. Από την άλλη, οι «ανταγωνιστές» τους, δηλαδή τα πεύκα δεν αναπτύσσονται σε βαθύ στρώμα άμμου ή σε υπόστρωμα ψαμμίτη. Η κατάσταση των αμμοθινών σε σχέση με την αιολική διάβρωση θεωρείται κατά μέσο όρο ικανοποιητική, σε όλες τις περιοχές μελέτης. Η περιοχή μελέτης που έχει τη μεγαλύτερη πίεση είναι η ανατολική περιοχή της Χρυσής. Σε αυτή την περιοχή, κυριαρχούν ισχυροί βόρειοι άνεμοι με μεγαλύτερη ένταση από όλες τις άλλες περιοχές. Ο μεγάλος αριθμός των επισκεπτών έχει σημαντική επίδραση σε αυτά τα φαινόμενα, επειδή η βλάστηση καταπατάται έντονα στο βόρειο τμήμα. Η ποδοπάτηση εμποδίζει το σχηματισμό και την ανάπτυξη των πρωτογενών αμμοθινών και περιορίζει την ανάπτυξη της βλάστησης για τη σταθεροποίηση της άμμου με αποτέλεσμα να πραγματοποιείται μεταφορά της άμμου από το βορρά προς το νότο.

Η δράση αυτή ολοκληρώθηκε. Δείτε τα παραδοτέα της δράσης Α.1 παρακάτω.

Παραδοτέο A.1.1: Γεωμορφολογία των παράκτιων αμμοθινών με είδη κέδρων στην Κρήτη

Παραδοτέο Α.1.2: Γεωμορφολογικοί χάρτες των περιοχών μελέτης

 

Δράση Α2: Καθορισμός της συνθεσης και της δομής των φυτοκοινωνιών

Κύρια αποτελέσματα:

Ο συνολικός αριθμός ειδών χλωρίδας που καταγράφηκαν σε όλες τις περιοχές μελέτης ήταν 142 φυτά τα οποία ανήκουν σε 33 διαφορετικές οικογένειες. Πέντε φυτοκοινωνίες εντοπίστηκαν από την ανάλυση των δειγματοληπτικών επιφανειών βλάστησης και 18 φυτοκοινωνίες εντοπίστηκαν από την ανάλυση των δεδομένων των διατομών (Transects) βλάστησης. 36 είδη χαρακτηρίστηκαν ως θεμελιώδη είδη του οικότόπου και 80 είδη εντοπίσθηκαν ως δείκτες.

Η δράση αυτή ολοκληρώθηκε. Δείτε τα παραδοτέα της δράσης Α.2 παρακάτω.

Παραδοτέο A.2.1: Καθορισμός της συνθεσης και της δομής των φυτοκοινωνιών (με περίληψη στα Ελληνικά)

Παραδοτέο Α.2.2: Χάρτες παρεμβάσεων αποκατάστασης

 

Δράση Α.3: Σύνθεση και δομή των πληθυσμών του Κέδρου

Κύρια αποτελέσματα:

Η περιοχής μελέτης Λαυρακάς της Γαύδου παρουσίασε την υψηλότερη πυκνότητα πληθυσμού (145 άτομα / εκτάριο), ενώ η λιγότερο πυκνή περιοχή είναι του Αγίου Ιωάννη της Γαύδου με 43 άτομα / εκτάριο. Η αναλογία φύλου αρσενικό προς θηλυκό όλων των πληθυσμών που μελετήθηκαν ήταν πολύ κοντά στο 1:1 εκτός από τις περιοχές της Χρυσής (Χρυσή-ανατολικά και Χρυσή-Δυτικά), όπου η αναλογία φύλου ήταν 1,68 και 1,24 αντίστοιχα. Ο συνολικός αριθμός των νεαρών φυτών σε πέντε περιοχές μελέτης ήταν κάτω ή λίγο πάνω από το 10% του συνολικού αριθμού των ενήλικων ατόμων. Στις δύο περιοχές μελέτης στη Γαύδο (Σαρακήνικο και Λαυρακάς) παρατηρήθηκε αυξημένη παρουσία των νεαρών φυτών με δείκτη αναγέννησης ίσο με 1:2.2 και 1:1.6 αντίστοιχα. Όλοι οι πληθυσμοί παρουσίασαν μια μέση ηλικία κέδρων μεταξύ 100-200 ετών. Στο Κεδρόδασος και στο Λαυρακά οι πληθυσμοί φαίνονται να είναι οι νεότεροι (100-110 χρόνια), ενώ στην περιοχή Άγιος Ιωάννης ο μέσος όρος ηλικίας είναι 170-180 χρόνια. Το αρχαιότερο δέντρο, μεταξύ εκείνων που έγινε δειγματοληψία υπολογίζεται να είναι 300 ετών

Η δράση αυτή ολοκληρώθηκε. Δείτε τo παραδοτέo της δράσης Α.3 παρακάτω.

Παραδοτέο A3: Σύνθεση και δομή των υποπληθυσμών του Κέδρου


Δράση Α.4: Χαρτογράφηση οικοτόπου

Κύρια αποτελέσματα:

Εντοπίσθηκαν τα όρια του οικοτόπου και δημιουργήθηκαν χάρτες για όλες τις περιοχές μελέτης της Κρήτης.

Τα αποτελέσματα της σύγκρισης της κάλυψης γης στις έξι περιοχές μελέτης δείχνουν ότι το 80% του συνόλου της έκτασης τους δεν έχει αλλάξει. Η έκταση που καλύπτεται από βλάστηση παρουσιάζει αύξηση από 957 (42%) σε 1177 (52%) στρέμματα. Όλες οι περιοχές που μελετήθηκαν παρουσιάζουν έστω και οριακή αύξηση της βλάστησης. Η αύξηση αυτή συνίσταται στην αύξηση της κόμης των δέντρων και των θάμνων ενώ από τους χάρτες που παράχθηκαν, πλην μιας εξαίρεσης, δεν φαίνεται να έχουν καταστραφεί συστάδες δέντρων ή θάμνων. Οι σημαντικότερες αλλαγές παρουσιάζονται στην περιοχή του Λαβρακά της Γαύδου. Ο Λαβρακάς παρουσιάζει την πιο πυκνή βλάστηση (65%) το 2007 και έχει την μεγαλύτερη αύξηση από το 1945. Η αύξηση αυτή εκτιμάται στα 150 στρέμματα (~15%) η οποία αποτελεί τα 2/3 της αύξησης που μετρήθηκε για το σύνολο των περιοχών μελέτης (220 στρέμματα). Η αύξηση αυτή παρατηρείται στο εσωτερικό τμήμα του οικοτόπου στις περιοχές που παλαιότερα καλλιεργούνταν. Αν και ο Λαβρακάς παρουσιάζει τυπική φυσική αναγέννηση της βλάστηση λόγω εγκατάλειψης των καλλιεργειών, παρατηρήσεις στο πεδίο έδειξαν ότι η αύξηση αυτή αφορά κυρίως την αύξηση των πεύκων και λιγότερο των αρκεύθων (κέδρων).

Η δράση αυτή ολοκληρώθηκε. Δείτε τα παραδοτέα της δράσης Α.4 παρακάτω.

 


Δράση A.5: Εκτίμηση των επιπτώσεων των επισκεπτών

Κύρια αποτελέσματα:

Τα αποτελέσματα από την κοινωνική έρευνα έδειξαν ότι η κύρια μορφή τουρισμού που εκτελείται στον οικότοπο 2250* στην Κρήτη, είναι φυσιολατρικός τουρισμός και πιο συγκεκριμένα, ο τουρισμός για υπαίθρια αναψυχή. Στο Κεδρόδασος, σχεδόν οι μισοί των επισκεπτών (54%) κατασκηνώνουν για δύο ή περισσότερες ημέρες και οι υπόλοιποι είναι ημερήσιοι εκδρομείς. Στη Γαύδο η πλειοψηφία των επισκεπτών (65%) διαμένουν για 5 ή περισσότερες ημέρες. Οι ημερήσιοι επισκέπτες της Γαύδου αντιπροσώπευαν μόνο το 2%. Στην Χρυσή, η πλειοψηφία των επισκεπτών (67%) είναι ημερήσιοι επισκέπτες που επιστρέφουν αυθημερόν στην Ιεράπετρα. Μόνο το 13% των επισκεπτών της Χρυσής διαμένουν για περισσότερο από 2 ημέρες. Η σύγκριση μεταξύ των "χρησιμοποιημένων" και "μη χρησιμοποιημένων" δειγματοληπτικών επιφανειών έδειξε σημαντική διαφορά στον αριθμό των σπασμένων κλαδιών των κέδρων ανά δένδρο, στο ποσοστό κάλυψης των εκτεθειμένων ριζών και της βλάστησης του εδάφους. Η έρευνα για τα απορρίμματα στον οικότοπο έδειξε ότι η επίδραση των επισκεπτών στα αμμοθινικά οικοσυστήματα είναι σημαντική και όχι μόνο μειώνει την αισθητική αξία του οικοτόπου αλλά αυξάνει τον κίνδυνο πυρκαγιάς.

Η δράση αυτή ολοκληρώθηκε. Δείτε τα παραδοτέα της δράσης Α.5 παρακάτω.

Παραδοτέο A.5.1: Εκτίμηση των επιπτώσεων των επισκεπτών (με περίληψη στα ελληνικά)

Παραδοτέο A.5.2: Χάρτες προτεινόμενων παρεμβάσεων για τη διαχείριση των επισκεπτών

Δράση A.6: Διαβούλευση με εμπλεκόμενους φορείς

Κύρια αποτελέσματα:

Για κάθε περιοχή μελέτης διερευνήθηκε το επίπεδο ευαισθητοποίησης, οι αντιλαμβανόμενες αξίες, οι απειλές και οι προτάσεις για την προστασία του οικοτόπου των εμπλεκόμενων φορέων.

Η δράση αυτή ολοκληρώθηκε. Δείτε τα παραδοτέα της δράσης Α.6 παρακάτω.

Δράση A.7: Εκπόνηση πρωτοκόλλων μακροχρόνιας παρακολούθησης

Κύρια αποτελέσματα:

Συνολικά εντοπίσθηκαν 10 δείκτες και αναπτύχθηκαν 5 μακροχρόνια πρωτόκολλα παρακολούθησης με σχέδιο δειγματοληψίας τους και Τυποποιημένες Διαδικασίες Εργασίας.

Η δράση αυτή ολοκληρώθηκε. Δείτε το παραδοτέο της δράσης Α.7 παρακάτω.

Παραδοτέο A.7: Εγχειρίδιο με πρωτόκολλα παρακολούθησης για την αξιολόγηση των συγκεκριμένων δράσεων προστασίας και των δράσων διάχυσης των αποτελεσμάτων (με περίληψη στα Ελληνικά)

Δράση A.8: Επεξεργασία των προδιαγραφών προστασίας και αποκατάστασης του οικοτόπου

Κύρια αποτελέσματα:

Τα κύρια προτεινόμενα μέτρα παρέμβασης που θα πραγματοποιηθούν εντός του οικοτόπου είναι τα εξής:

  • Μείωση των κατασκηνωτικών χώρων μέσω της περιβαλλοντικής εκστρατείας για το κοινό,
  • περιορισμός και καθαρισμός των απορριμμάτων από τον οικότοπο,
  • Εξάλειψη του ξενικού είδους Carpobrotus edulis από ανατολική περιοχή της Χρυσής και το Λαυρακά,
  • ήπια παρέμβαση για τη μείωση του αριθμού των νεαρών πεύκων (Pinus brutia) μέσα από τον οικότοπο, αποκατάσταση των οικοτόπων 2110 και 2250* όπου είναι απαραίτητο, με φύτευση ειδών που συγκρατούν την άμμο και με θεμελιώδη είδη του οικοτόπου, εξισορρόπηση της αναλογίας αρσενικών / θηλυκών ατόμων Κέδρων (Juniperus macrocarpa) στη Χρυσή και στον Άγιο Ιωάννη της Γαύδου
  • Οριοθέτηση των μονοπατιών εντός του οικοτόπου για να αποφευχθεί η καταπάτηση από τους επισκέπτες.

.Η δράση αυτή ολοκληρώθηκε. Δείτε τo παραδοτέo της δράσης Α.8 παρακάτω.

A.8: Προδιαγραφές προστασίας και αποκατάστασης του οικοτόπου 2250*

Δράση A.9: Προσδιορισμός της δομής διακυβέρνησης και του νομικού καθεστώτος

Κύρια αποτελέσματα:

Η ανάλυση της δομής διακυβέρνησης έδειξε κατακερματισμό των αρμοδιοτήτων και έλλειψη σαφούς μορφής διακυβέρνησης και ξεκάθαρης ανάθεσης αρμοδιοτήτων τα οποία οδηγούν σε σύγχυση και αδυναμία να προσδιοριστεί τη λογοδοσία. Η ανάλυση των αρμοδιοτήτων των διαφόρων οργανισμών και υπηρεσιών αναγνωρίζει την έλλειψη των φορέων διαχείρισης, οι οποίοι θα έπρεπε να έχουν την εξουσία να εξασφαλίσουν την αποτελεσματική μακροχρόνια προστασία και διαχείριση των περιοχών. Ένα βασικό πρόβλημα δεν θεωρείται η ίδια η νομοθεσία αλλά η έλλειψη επιβολής των νόμων. Στους περιοριστικούς παράγοντες για τους αρμόδιους φορείς περιλαμβάνονται: η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης, η δύσκολη πρόσβαση στις περιοχές και η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με τα αναγκαία μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν. Η ελληνική νομοθεσία δεν προβλέπει ειδικές διατάξεις για την προστασία του οικοτόπου 2250 *. Η προστασία του οικοτόπου αυτού γίνεται σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις για το περιβάλλον, μέσω νομικών και διοικητικών πράξεων που σχετίζονται με προστατευόμενα αγαθά, τα οποία είναι σε άμεση σχέση με το φυσικό περιβάλλον (ακτές, αμμοθίνες, παραλία, κλπ.)

Η δράση αυτή ολοκληρώθηκε. Δείτε τα παραδοτέα της δράσης Α.9 παρακάτω.

Παραδοτέο Α.9.1: Διερεύνηση του νομικού καθεστώτος του οικοτόπου 2250* στην Ελλάδα

Παραδοτέο Α.9.2: Προσδιορισμός της δομής διακυβέρνησης